Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời vào ngày 3-2-1930. Đây là sự kiện trọng đại, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, là mốc son chói lọi trên con đường phát triển của dân tộc ta. Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân ta đã giành từ thắng lợi vĩ đại này đến thắng lợi vĩ đại khác, xóa bỏ chế độ phong kiến và thuộc địa, mở ra thời đại mới của lịch sử dân tộc, đến thắng lợi của các cuộc kháng chiến oanh liệt chống thực dân, đế quốc, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc giành độc lập và thống nhất, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Hòa chung dòng lịch sử của dân tộc Việt Nam, 95 năm qua, Đảng bộ huyện Vạn Ninh đã tập trung lãnh đạo dân và quân của huyện vượt qua các khó khăn, thách thức, giành được những thắng lợi vẻ vang trong công cuộc kháng chiến, chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và đạt được những thành tựu rất đáng ghi nhận trong công cuộc đổi mới; đưa quê hương Vạn Ninh ngày càng giàu mạnh, văn minh. Và đó trở thành tiền đề quan trọng để huyện Vạn Ninh vươn mình trong tương lai.
Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập vào ngày 3-2-1930 và Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa thành lập vào ngày 24-2-1930. Tại huyện Vạn Ninh, một chi bộ Đảng Cộng sản đã được thành lập tại làng Phú Hội (nay là xã Vạn Thắng) với 3 đảng viên và sự ra đời của chi bộ Cộng sản tại huyện Vạn Ninh đã nhanh chóng hướng phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân huyện Vạn Ninh bắt kịp với phong trào cách mạng chung của tỉnh và cả nước; tổ chức lãnh đạo nhân dân đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ; chờ thời cơ đứng lên khởi nghĩa, giành chính quyền.
Đến tháng 8-1945, giữa lúc tình hình trong nước và thế giới có nhiều thay đổi cùng với sự lớn mạnh của phong trào Việt Minh trên địa bàn huyện; đây là thời cơ chín mùi để tiến hành Khởi nghĩa. Tối 9-8/1945, tại nhà ông Nguyễn Đình Ái (thôn Vinh Huề, xã Vạn Phú), các đồng chí Hoàng Hữu Chấp và Võ Phước Lý đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp để phổ biến tình hình mới, bàn chủ trương, kế hoạch tiến hành các công việc chuẩn bị khởi nghĩa. Tại hội nghị Tỉnh ủy Lâm thời vào đêm 12-8-1945, đại biểu huyện Vạn Ninh đề nghị cho Vạn Ninh được tiến hành khởi nghĩa sớm và được Tỉnh ủy lâm thời đồng ý cho huyện Vạn Ninh tiến hành khởi nghĩa trước. Cùng lúc đó, tại huyện Vạn Ninh, không khí chuẩn bị cho khởi nghĩa trở nên sôi sục, sẵn sàng hành động khi có lệnh. Đúng 3 giờ sáng ngày 14-8-1945, tại Đình Phú Cang (xã Vạn Phú), Ủy ban khởi nghĩa phát loa lệnh khởi nghĩa đến quân và dân huyện Vạn Ninh. Đến 6 giờ sáng ngày 14-8-1945, cờ đỏ sao vàng được kéo lên đỉnh cột cờ trước sân huyện đường, cuộc khởi nghĩa của quân và dân huyện Vạn Ninh đã giành thắng lợi; chính quyền Cách mạng Lâm thời huyện Vạn Ninh được thành lập. Huyện Vạn Ninh trở thành một trong các địa phương tiến hành khởi nghĩa và giành chính quyền sớm của cả nước và ngày 14-8-1945 đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa công nhận là ngày truyền thống đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và nhân dân huyện Vạn Ninh.
Sau khi giành được chính quyền, Đảng bộ huyện Vạn Ninh đã lãnh đạo quân và dân trong huyện tiến hành 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ kéo dài trong 30 năm với hàng chục trận đánh lớn nhỏ, chống lại các cuộc càn quét của địch; nhiều người con ưu tú của huyện Vạn Ninh đã anh dũng hi sinh để bảo vệ quê hương như Đại đội trưởng Trần Tạo; Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Trần Thị Tư để đi đến thắng lợi cuối cùng với cuộc tiến công và nổi dậy giải phóng quê hương Vạn Ninh vào ngày 1-4-1975; đóng góp chung vào thắng lợi của cuộc tiến công và nổi dậy giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước của quân và dân ta vào ngày 30-4-1975.
Sau khi hòa bình lập lại, Đảng bộ huyện Vạn Ninh tập trung lãnh đạo quân và dân trong huyện bắt tay vào xây dựng quê hương. Với sự chỉ đạo sâu sát, đưa ra các chủ trương sáng suốt, kịp thời của Ban chấp hành Đảng bộ huyện, sự điều hành có hiệu quả của UBND huyện và nêu cao tinh thần đoàn kết, chung sức, đồng lòng của Mặt trận tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp, các tầng lớp nhân dân trong huyện đã đưa huyện Vạn Ninh vượt qua những khó khăn, thách thức; xây dựng quê hương ngày càng phát triển, trở nên khởi sắc với nền kinh tế tiếp tục duy trì và phát triển ổn định qua các năm. Tính đến năm 2024, Kinh tế huyện tiếp tục ổn định và phát triển, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo đúng định hướng nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XIX nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra. Các chương trình phát triển kinh tế - xã hội tiếp tục được đầu tư thực hiện, phát huy hiệu quả; văn hóa, xã hội, đời sống vật chất và tinh thần của các tầng lớp nhân dân được cải thiện rõ rệt, an sinh xã hội được bảo đảm, nhất là việc xây dựng văn hóa và phát triển con người Vạn Ninh phát triển toàn diện được chú trọng, Lĩnh vực giáo dục, đào tạo khoa học và công nghệ, y tế, có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác giải quyết việc làm và xóa đói, giảm nghèo đạt kết quả tốt. Công tác cải cách hành chính – Chuyển đổi số tiếp tục được chú trọng với nhiều mô hình mới được triển khai trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội đã nâng cao chất lượng phục vụ tổ chức, doanh nghiệp và người dân của cơ quan nhà nước.
Đối với công tác triển khai các chương trình phát triển kinh tế - xã hội trọng điểm, huyện Vạn Ninh tập trung triển khai có hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới với 11/11 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và xã Vạn Phú đạt chuẩn xã nông thôn mới kiểu mẫu về giáo dục. Chương trình phát triển đô thị, huyện Vạn Ninh đang triển khai công tác xây dựng quy hoạch Chương trình phát triển đô thị khu vực dự kiến hình thành đô thị mới (thị xã) Vạn Ninh, Quy hoạch chung đô thị mới Vạn Ninh và tiếp tục tập trung thực hiện để đủ điều kiện trở thành đô thị loại IV trong năm 2025 cũng như tiếp tục tập trung đầu tư các công trình hạ tầng đô thị trên địa bàn huyện như: Đường Huỳnh thúc Kháng, đường Hà Huy Tập, kè bảo vệ bờ sông Bà Bường… Cùng với đó, huyện Vạn Ninh tiếp tục quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của huyện. Công tác quốc phòng - an ninh tiếp tục được chú trọng, hàng năm huyện Vạn Ninh luôn hoàn thành 100% chỉ tiêu tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ; tăng cường công tác đấu tranh, trấn áp các loại tội phạm… từ đó an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện được giữ vững.
Thực hiện Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 05 của Tỉnh ủy về phát triển Khu kinh tế Vân Phong, bước đầu, huyện Vạn Ninh đã triển khai thực hiện và đạt kết quả tích cực; phối hợp với các sở ngành của tỉnh huyện Vạn Ninh đã hoàn thành công tác lập quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 kết hợp điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Vân Phong đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 và hoàn thành quy hoạch các phân khu chức năng phục vụ các dự án trọng điểm theo nghị quyết Tỉnh ủy, trong đó có 04 phân khu (01, 02, 03, 08) gồm: (Phân khu 1- Khu du lịch sinh thái đảo Hòn Lớn; Phân khu 2 – Khu du lịch núi Khải Lương; Phân khu 3 – Trung tâm cảng biển, đô thị, du lịch biển cao cấp Đầm Môn; Phân khu 8 - Khu đô thị du lịch Cổ Mã – Tu Bông) đã được UBND tỉnh phê duyệt đồ án quy hoạch. Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất huyện đến 2030. Đồng thời, huyện Vạn Ninh tập trung triển khai các dự án trọng điểm quốc gia, của tỉnh trên địa bàn huyện như: tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện Dự án cao tốc thành phần đoạn Vân Phong – Nha Trang thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 qua địa bàn; tiếp tục tập trung thực hiện các dự án trọng điểm của tỉnh triển khai trên địa bàn huyện như: Dự án di dời và tái định cư phía đông đường Trần Hưng Đạo; dự án khu tái định cư Vạn Thắng giai đoạn 1; dự án mở rộng cơ sở hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư Ninh Mã (xã Vạn Thọ); dự án thành phần 2: Dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng, đoạn qua huyện Vạn Ninh phục vụ Dự án tuyến đường ven biển từ xã Vạn Lương đi thị xã Ninh Hòa; dự án thành phần 2: Dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng, đoạn qua huyện Vạn Ninh phục vụ Dự án nâng cấp và làm mới đường tỉnh lộ 6 – ĐT.651G (đoạn 2). Cùng với đó là một số công trình, dự án ngoài ngân sách cũng đang triển khai trên địa bàn huyện với tổng vốn đầu tư hàng chục ngàn tỷ đồng như: Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Dốc đá trắng; dự án khu đô thị mới cao cấp Cổ Mã…
Trong năm 2024, Ban chấp hành Đảng bộ huyện tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác xây dựng Đảng; trước hết là chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong đó hướng đến đổi mới, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào công tác tuyên truyền; đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tổ chức các hội nghị quán triệt, học tập các Nghị quyết, Chỉ thị, quy định của Đảng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân với trên 95% cán bộ, đảng viên tham gia học tập... Trong công tác tổ chức xây dựng Đảng, Ban Thường vụ Huyện ủy Vạn Ninh tập trung tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong tình hình mới; trong năm đã kết nạp quần chúng ưu tú vào Đảng, đạt và vượt kế hoạch, nâng tổng số đảng viên trong toàn Đảng bộ huyện là 3.366 đảng viên. Qua đánh giá cuối năm đối với tổ chức đảng trực thuộc Huyện ủy, có 57/58 tổ chức đảng đạt tiêu chuẩn “Hoàn thành tốt nhiệm vụ” trở lên trong đó có 11 tổ chức đảng đạt tiêu chuẩn “Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”... Để nâng cao kỷ luật, kỷ cương của Đảng, Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Huyện ủy đã tập trung quán triệt, triển khai các văn bản về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng; cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện toàn diện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng theo quy định của Điều lệ Đảng. Ban Chấp hành Đảng bộ huyện, Ban Thường vụ Huyện ủy cũng đang tập trung chuẩn bị cho công tác Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XX nhiệm kỳ 2025-2030 như: xây dựng hệ thống văn kiện, chuẩn bị công tác nhân sự, chỉ đạo công tác tổ chức đại hội cấp cơ sở trong đó tập trung chỉ đạo tổ chức thành công đại hội Đảng bộ thị trấn Vạn Giã đại hội điểm cấp cơ sở của tỉnh và huyện. Thực hiện các Nghị quyết của Trung ương, của tỉnh về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu quả, Ban chấp hành Đảng bộ huyện, Ban Thường vụ Huyện ủy đã khẩn trương chỉ đạo, triển khai thực hiện chủ trương của Đảng và hoàn thành công tác sắp xếp bộ máy tổ chức theo đúng thời gian mà Trung ương và tỉnh quy định.
Ban chấp hành Đảng bộ huyện, Ban Thường vụ Huyện ủy đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo nâng cao hiệu quả công tác dân vận và hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội. Trong năm 2024, Ban Thường vụ Huyện ủy đã chỉ đạo tổ chức thành công Đại hội Đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện Vạn Ninh nhiệm kỳ 2024-2029 và đại hội đại biểu của các tổ chức đoàn thể. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội từ huyện đến cơ sở tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động, tạo chuyển biến tích cực và phát huy hiệu quả; tập trung hướng mạnh về cơ sở, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân đoàn kết, tích cực tham gia các phong trào, hoạt động; tham gia tích cực các phong trào thi đua yêu nước, chung tay xây dựng Nông thôn mới, đô thị văn minh; tích cực tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; công tác giám sát, phản biện xã hội ngày càng được quan tâm… góp phần thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc ngày càng vững chắc.
Bước sang năm 2025, là năm sẽ diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước và nhiều dự án trong Khu kinh tế Vân Phong tiếp tục sẽ được triển khai mạnh mẽ theo tinh thần Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 05 của Tỉnh ủy về phát triển Khu kinh tế Vân Phong. Đây là thời cơ lớn để huyện Vạn Ninh bứt phá, vươn mình, thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 95 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam; kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam; kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng hoàn niềm Nam – Thống nhất đất nước. Vì vậy, Ban chấp hành Đảng bộ huyện, Ban Thường vụ Huyện ủy đã tập trung đề ra các giải pháp trong phát triển kinh tế - xã hội trong đó đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, gắn phát triển kinh tế với thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân; đẩy mạnh công tác cải cách hành chính theo hướng thiết thực, hiệu quả; chủ động thực hiện các giải pháp tăng thu ngân sách; đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công; tiếp tục tập trung huy động nguồn lực đầu tư hạ tầng, kỹ thuật; triển khai hiệu quả các chương trình phát triển kinh tế - xã hội trọng điểm; triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp tạo sự bức phá trong chuyển đổi số; xây dựng lực lượng vũ trang của huyện vững mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ quốc phòng – an ninh trên địa bàn… Và địa phương tập trung cao độ cho công tác giải phóng mặt bằng phục vụ thực hiện các dự án trong khu kinh tế Vân Phong; phối hợp với các sở, ngành thực hiện tốt công tác lập quy hoạch và quản lý quy hoạch trên địa bàn.
Song song đó, Ban chấp hành Đảng bộ huyện, Ban Thường vụ Huyện ủy tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo về xây dựng Đảng, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh gắn với xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị…; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác chuẩn bị, tổ chức tốt đại hội đại biểu các chi, đảng bộ trực thuộc Huyện ủy, chuẩn bị chu đáo các nội dung của Đại hội Đảng bộ huyện Vạn Ninh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030; phát huy tốt vai trò của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương để hướng đến xây dựng huyện Vạn Ninh ngày càng phát triển, vững mạnh; phấn đấu trở thành đô thị du lịch biển cao cấp, chung tay cùng tỉnh Khánh Hòa thực hiện thắng lợi các Nghị quyết của Trung ương về xây dựng và phát triển Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tạo sự phấn khởi, tiếp thêm niềm tin cho Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân của huyện cùng nhau hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị trong năm 2025, năm đầu tiên Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030 đi vào đời sống xã hội.
Thanh Hải - Kim Dung