Đã có thời gian cây bí đỏ hồ lô là một trong những cây hoa màu trồng chính vụ cùng với cây lúa và mang lại hiệu quả kinh tế cao giúp nhiều hộ nông dân tại xã Vạn Bình - huyện Vạn Ninh thoát nghèo. Tuy nhiên, những năm trở lại đây, do giá cả bấp bênh cùng với việc tư thương ép giá khi đến kỳ thu hoạch, khiến nhiều nông hộ trồng bí thêm nặng gánh lo, buồn rầu và quan trọng là không còn mặn mà với việc mở rộng diện tích trồng.

Đến ruộng bí đỏ hồ lô hơn 20 sào đến kỳ thu hoạch của anh Nguyễn Tiến Tích tại thôn Bình Lộc 2, xã Vạn Bình, huyện Vạn Ninh không ai nghĩ anh lại buồn rầu. Vì mỗi dây bí với hàng chục quả bí sai trĩu nặng đi cùng với việc sẽ có thêm một mùa bội thu. Tuy nhiên, qua trò chuyện cho biết, do giá bán thấp cùng với một số thương lái ì ạch không dám thu mua nhiều nên gia đình anh phải thu hoạch sớm và bán ngay với mong muốn thu hòa vốn. So với vụ bí năm trước anh thu hoạch 20 sào, trừ chi phí sản xuất thu lãi hơn 20 triệu đồng thì vụ bí năm nay với giá bán thấp, cộng với công thu hoạch tăng cao nên việc thu lãi thấp là điều hiển hiện trước mắt. Nhẩm tính hơn 20 sào thu hoạch với 18 tấn bí trái, giá bán 2.800 đồng/1 ký như hiện nay, trừ chi phí sản xuất, anh thu lãi chỉ từ 8 đến 10 triệu đồng. Anh Nguyễn Tiến Tích – nông dân xã Vạn Bình – huyện Vạn Ninh nói: “Năm nay thì bình quân thu hết trọi 20 sào, nếu bỏ công ra thì kiếm được hơn 10 triệu đồng còn nếu mình không bỏ công mình mướn hết thì chỉ vừa đủ vốn. So với mọi năm trước lãi không bao nhiêu, lãi năm nay cỡ độ từ 200 đến 300 ngàn trên một sào bí”

Hình minh họa

Theo ghi nhận có nhiều hộ trồng bí đỏ lân cận gần ruộng bí của anh Nguyễn Tiến Tích ở xã Vạn Bình đều có chung tâm trạng. Qua tìm hiểu từ Chi hội trưởng chi hội nông dân thôn Bình Lộc 2, toàn thôn có hơn 65 hộ trồng bí đỏ hồ lô với diện tích sản xuất 30 hecta. Phần lớn các hộ nơi đây sau khi thu hoạch xong lúa vụ đông xuân sớm, tận dụng những chân ruộng đồi cao khó khăn về nước tưới để sản xuất. Có thời điểm cách đây 5 năm (2009) cây bí đỏ là là một trong những cây hoa màu trồng chính vụ cùng với cây lúa mang lại hiệu quả kinh tế cao giúp nhiều hộ nông dân tại xã Vạn Bình - huyện Vạn Ninh thoát nghèo. Tuy nhiên, theo nhiều hộ trồng bí tại xã Vạn Bình cho biết một phần giá bí năm nay thấp do ảnh hưởng của việc kiểm tra tải trọng của các lực lượng chức năng đối với mọi phương tiện vận tải hàng hóa nên nhiều chủ vựa không dám thu mua và chuyên chở nhiều, mua cầm chừng. Ông Trần Ngọc Hát – Chi hội trưởng chi hội nông dân thôn Bình Lộc 2 – xã Vạn Bình – huyện Vạn Ninh chia sẻ: “ Tổng số hiện nay thôn Bình Lộc 2 chi hội nông dân làm trên 67 hộ với trên 30 hecta hàng năm thì năng suất cá biệt vừa rồi có hộ thu trên 22 tấn/ ha và hiện nay giá bình quân chung của năng suất bí khoảng 18 đến 19 tấn/ha. với giá thị trường bữa nay kết cục giá 2.800 đồng 1 ký tính ra mức độ của bà con không có lãi”

Do giá bí đỏ hồ lô liên tục rớt giá trong thời gian gần đây nên diện tích trồng bí đỏ hồ lô của huyện Vạn Ninh giảm dần. Hiện nông dân chỉ còn sản xuất hơn 36 ha. Tập trung chủ yếu tại 2 xã Vạn Bình (30 ha) và xã Xuân Sơn (6,3ha). Theo nhìn nhận của chủ tịch hội nông dân xã Vạn Bình cho biết, tình trạng chung hiện nay các loại nông sản trên thị trường đều có giá thấp, không riêng gì cây bí đỏ hồ lô. Tuy nhiên, vấn đề hỗ trợ nông dân duy trì sản xuất luôn được hội nông dân quan tâm, đồng thời sẽ đề xuất các phương án đến cấp ủy chính quyền địa phương, Phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện, Trạm bảo vệ thực vật huyện hỗ trợ kỹ thuật, tập huấn các mô hình sản xuất bí năng suất cao; khuyến khích nông dân liên kết sản xuất nhằm tránh các tư thương khi mua ép giá như hiện nay. Ông Nguyễn Văn Huệ - Chủ tịch hội nông dân xã Vạn Bình – huyện Vạn Ninh cho biết: “Sắp tới để mở rộng diện tích bí giúp bà con nông dân yên tâm sản xuất thì với chức năng của Hội nông dân xã Vạn Bình sẽ tham mưu với Đảng, chính quyền địa phương, Phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện để làm sao tạo cái giá cả cho đảm bảo bà con tiếp tục phát triển”

Bí đỏ hồ lô là loại cây hoa màu dễ trồng, dễ chăm sóc và chi phí đầu tư cho phân bón và thuốc trừ sâu thấp. Bình quân từ lúc trồng cho đến khi thu hoạch gần 3 tháng. Thu lãi từ cây bí đỏ hồ lô gấp đôi so với khi trồng cây lúa trên 1 chân ruộng. Tuy nhiên, để nhiều hộ nông dân còn duy trì sản xuất cây bí đỏ hồ lô; bên cạnh việc tổ chức hội nghị đầu bờ, ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất cây bí thì việc liên hệ đầu mối thu mua và ổn định giá cả từ thương lái là điều mà các cấp hội nông dân trên địa bàn huyện Vạn Ninh cần quan tâm hỗ trợ. Có như vậy, thì nhiều hộ nông dân mới an tâm sản xuất, tập trung phát triển kinh tế gia đình, vươn lên thoát nghèo./.