Qua kiểm tra, xác minh, chúng tôi nhận thấy, phần đất mà 2 hộ đang khiếu nại đã được UBND huyện Vạn Ninh thu hồi từ năm 2013 để phục vụ cho Dự án Hầm đường bộ đèo Cả. Ngoài 2 hộ này còn có nhiều hộ khác cũng từng khiếu nại về vấn đề tương tự. Do người dân chưa nắm rõ quy trình và các quy định bồi thường, TĐC, cộng thêm hồ sơ ban đầu có những điểm chưa hoàn thiện nên đã hiểu sai vấn đề. Cụ thể, trường hợp của gia đình ông Hải, dù trong hồ sơ kỹ thuật chỉ thể hiện hơn 700m2 song thực tế tại tất cả các hồ sơ bồi thường khác đều thể hiện rất rõ việc Nhà nước đã thu hồi và bồi thường toàn bộ diện tích hơn 1.500m2 cho gia đình. Mặc dù trên đất có nhà ở nhưng thực tế diện tích bị thu hồi có nguồn gốc là đất rừng, nhà ở được làm sau năm 1993 nên không được bồi thường đất ở. Sở dĩ gia đình ông Hải không được TĐC bởi phần đất này đứng tên mẹ ông là bà Võ Thị Hiệp. Hiện nay, bà Hiệp đã có nơi ở khác ổn định nên không được xem xét TĐC.

Về trường hợp của bà Liên, ban đầu, UBND huyện muốn tạo điều kiện cho người bị thu hồi đất, nên chỉ thu hồi phần đất trồng cây lâu năm, để lại phần đất ở. Sau đó, bà Liên có đơn khiếu nại. UBND huyện Vạn Ninh đã ra quyết định bổ sung, thu hồi toàn bộ diện tích, phần đất ở được tính theo đúng giá đất ở. Còn đối với vấn đề TĐC, do bà Liên cũng đã có nơi ở ổn định và nhân khẩu không nhiều nên không được xem xét. Tuy nhiên, sau đó, bà Liên vẫn căn cứ vào quyết định thu hồi và bồi thường ban đầu để làm đơn khiếu nại lên cơ quan các cấp. 

Theo ông Trịnh Đình Thú - Chủ tịch UBND xã Đại Lãnh, trường hợp khiếu nại của gia đình bà Liên và ông Hải đã được UBND xã giải quyết từ lâu. Rất nhiều lần chính quyền giải thích cho dân hiểu, song các hộ này vẫn không đồng tình. “Đúng là ban đầu khi ban hành quyết định thu hồi và bồi thường có một số câu, từ trong quyết định chưa rõ nghĩa khiến người dân hiểu sai. Nhưng sau đó, UBND huyện đã chỉnh sửa quyết định một cách chính xác. Sở dĩ cùng một loại đất giống nhau nhưng có giá bồi thường khác nhau là vì nó khác nhau về mục đích và thời gian sử dụng. Tất cả việc bồi thường phải căn cứ hồ sơ nguồn gốc đất còn lưu lại chứ không thể theo lời khai thiếu cơ sở của người có đất bị thu hồi. Các trường hợp khiếu nại kéo dài như thế này được chúng tôi rà soát rất kỹ. Trong quá trình đền bù, nguyên tắc có lợi nhất cho người dân luôn được đặt lên hàng đầu. Vậy nhưng nhiều khi người dân cố tình không hiểu, làm đơn khiếu nại nhiều lần”, ông Thú nói.

Được biết, hộ bà Liên và ông Hải là 2 trong số 5 hộ không chịu bàn giao mặt bằng, khiếu nại liên tục. Sau nhiều lần trả lời, giải quyết nhưng 5 hộ vẫn không chịu bàn giao đất, cuối cùng UBND huyện phải ra quyết định cưỡng chế di dời.